دكتر حسن ذوالفقاري - پژوهشگر زبان و ادبيات فارسي، در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، ضمن بيان اين مطلب افزود: در هر كشوري زبان معياري وجود دارد كه همه كتاب ها و رسانه ها و نهادها بايد خود را با آن تطبيق دهند. اين معيارها به طور عام براي همگان شناخته شده است اما اين نكته نبايد باعث شود كه از نقد و بررسي هاي زباني در ادبيات رسانه ها و حتي ارگان ها و دستگاه هاي اداري بازبمانيم.
وي به مشكلات موجود در نثر و زبان مطبوعات مكتوب و غيرمكتوب اشاره كرد و ادامه داد: نثر مطبوعاتي ما امروز دچار معضلاتي است كه اگر ادامه يابد، با توجه به نفوذ و گسترشي كه در سطح جامعه دارد مي تواند به شيوع اغلاط و آسيب هاي فراوان منجر شود.
اين نويسنده تصريح كرد: بسياري از غلط هايي كه هم اينك در جامعه شايع است، نشات گرفته از روزنامه ها و رسانه ها است ؛ زيرا همان گونه كه عنوان شد با مخاطبان پرتعدادي سروكار دارند و از قدرت تاثيرگذاري بالايي برخوردارند.
ذوالفقاري با تاكيد بر لزوم مشخص كردن معيارها و غيرمعيارهاي زباني مطبوعات، تصريح كرد: به عنوان مثال، مدتي است كه كوتاه نويسي گذشته جاي خود را به گرايش درازنويسي در اغلب نوشتارها و نقدهاي مطبوعاتي داده است. جمله هاي تودرتو، جمله هاي معترضه، توضيحات غيرضروري و ... وارد جمله ها شده و خواننده را دچار مشكل كرده است. گاه مي بينيم كه در پنج خط تنها از يك فعل استفاده شده و چنين نثري موجب قطع ارتباط خواننده با متن مي شود.
وي به لزوم بازنگري در نثر مطبوعاتي حال حاضر اشاره كرد و گفت: شرايط به گونه اي است كه اگر نويسندگان ما خود اهل كوشش و مطالعه و تحقيق نباشند، جايي براي پرورش درست آنها وجود ندارد. متاسفانه اغلب نيز آگاهي و اشراف كاملي به اصول زبان و ويرايش ندارند و تصور مي كنند صحيح و بي عيب مي نويسند. عدم اعتراف به اشتباهات نيز تداوم بخش اين روند است.
وي ادامه داد: بررسي ها نشان مي دهد كه هفتاد درصد دچار مشكل هستيم. چالش زباني مطبوعات ما امروز از كم اطلاعي و كم دانشي نويسندگان نسبت به زبان فارسي ريشه مي گيرد. بنابراين لازم است در كنار آموزش هاي حرفه اي روزنامه نگاري ، آموزش زباني نيز مورد توجه قرار بگيرد. در غير اين صورت به جايي مي رسيم كه هيچ كنترلي بر اوضاع نخواهيم داشت.
دكتر حسن ذوالفقاري تصريح كرد: نمي توان به انتظار فرهنگستان زبان نشست تا واژه بسازد و از آن طرف هم هيچ نظارتي اعمال نكرد. تا واژه فرهنگستاني جاي خود را پيدا كند، اشتباه ها و غلط هاي مصطلح در ميان مردم تبديل به عادت شده است.
اين محقق ادبي اضافه كرد: اين اتفاق در حال رخ دادن است و نياز داريم نه فقط با انگيزه حفظ هويت ملي و زباني، بلكه براي پايبندي به اصول رسانه اي و اطلاع رساني صحيح، غلط گويي را از خود دور كنيم. اگر ابزار اطلاعاتي ما نارسا و ناقص باشد، چگونه مي توانيم به رسالت خود جامه عمل بپوشانيم؟ در واقع جدا از انگيزه حفظ هويت، موضوع اطلاع رساني نيز اين ضرورت را تقويت مي كند.
ذوالفقاري در پايان گفت: وزارت ارشاد همچنان كه براي اعطاي مجوز نشريه به افراد، سوابق فني طلب مي كند بايد اين نكته را هم در نظر بگيرد و يا نويسندگان مطبوعاتي را به حضور در دوره هاي آموزشي - هر چند كوتاه مدت و چند ساعته - دعوت كند تا آگاهي ها و معلومات زباني به تدريج رشد كرده و به ترميم نقاط ضعف كنوني بينجامد.
نظر شما